به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، سیدعبدالمجید شریف‌زاده رئیس گروه هنرهای سنتی روز 20دی با اعلام این خبر، گفت: «این پروژه توسط مهرداداحمد امیرآقایی، سعید سالکی و رعنا بهرامیفر کارشناس پژوهشی و هنرمندان رشته سفال و سرامیک انجام شده است.»
او با بیان این‌که هنرهای سنتی ایران همواره از ویژگی‌هایی برخوردار بوده که علاوه بر زیبایی و ایجاد انبساط خاطر نشانگر بهرهگیری از فناوری‌هایی نوین در زمان خود است، ازجمله این هنرها را هنر سفالگری ایران دانست و تصریح کرد: «ظرفی که در این پژوهش مد نظر قرار گرفته، سفالینهای است متعلق به هزار اول پیش از میلاد که یک نمون آن در روستایی به نام کلورز از توابع رودبار در استان گیلان کشف شده است.»
شریف‌زاده با اشاره به این نکته که این نوع سفالینه درمنطق جیرفت از توابع کرمان نیز دیده شده است، اضافه کرد: «این ظرف سفالی که شکلی قوری‌مانند دارد بر خلاف انواع دیگر ظروف سفالی که محل نگهداری مایعاتی مانند آب بوده و از بالا پر می‌شده، از قسمت تحتانی پر می‌شده و دهانه بالایی آن مسدود است.»
او از کاربردهای دیگر این سفالینه را ظرف تقطیر (تبدیل بخار به مایع) در صنعت تهیه عرقیات سنتی و تغلیظ (جداسازی مواد) در علم شیمی کهن اعلام کرد و افزود: «از این سفالینه به‌عنوان ظرف کیمیاگری نیز یاد شده است.»
رئیس گروه هنرهای سنتی ادامه داد: «به‌منظور بازسازی این سفالینه پس از بررسیهای به‌عمل آمده در خصوص فنآوری مورد استفاده توسط گذشتگان این ویژگی حاصل شد که در قسمت زیرین این کوزه، لولهای دوکی‌شکل به سوی بالا ساخته شده که تا نزدیکی بالای ظرف امتداد یافته و زمانی که مایع داخل آن پر شود و ظرف به حالت وارونه بازگردد، مایع در جداره اطراف آن جای گرفته و در نتیجه از قسمت تحتانی آن خارج نمیشود.»
او گفت: «با توجه به درک و فهم ساخت این ظرف سفالی، کارگاه سفال گروه پژوهشی هنرهای سنتی به ساخت و احیای نمونههایی از این کوزه پرداخته است که علاوه بر حفظ شکل و شمایل سنتی و فنآوری نهفته در ساخت آن، از اشکال متنوع و لعاب، نقوش افزوده به صورت مهر، حکاکی و شکل‌های ساده هندسی بر روی آن استفاده شده است.»
شریف‌زاده اظهار کرد: «برای ساخت این کوزه ابتدا استوانه یا ظرف بیرونی و بعد از آن استوانه یا لوله داخلی ساخته میشود، سپس هر دو ظرف را به هم اتصال داده و بعد از آن لوله و دسته ظرف را به آن اضافه میکنند.»
او با بیان این‌که نکته مهم و اصلی این نوع ظروف شیوه اتصال معکوس آن‌ها است، بیان کرد: «سفالینههای نمونه با گل رس نخودی‌رنگ ساخته و در دمای تقریبی 980 درجه سانتیگراد پخته شده‌اند و لعاب به‌کار رفته در آن‌ها نیز ترکیبی از عناصر مختلف معدنی و غیرمعدنی بوده که به طور هم‌زمان به منظور دریافت تأثیرات رنگی خاص و حتی از فرم خارج شدن طرح و بدوی به نظر آمدن برخی نقاط با پوششی از لعاب شفاف به‌صورت پراکنده پوشانیده شده است.»
انتهای پیام/
